Kafa Travmalarında Sinirlerin Durumu

    1. kafa Çifti (N. Qlfactorius); yaralanması frontal fossayı ilgilendiren yaralanmalarda görülür. Fakat akut kafa travmalarında önem azdır.
    2. kafa çifti (N. Opticus); kafa kaidesi kırıklarında çok nadir iki taraflı veya tek taraflı optik sinirin yaralanmasına bağlı körlükler görülebilir. Travmanın erken safhalarında göz dibinde değişiklik görülmez. Yavaş toplanan subdural hematomda papiller staz görülür. Papiller stazın teşekkül etmesi için en az 24 ila 48 saatin geçmiş olması lazımdır.
    3. kafa çifti (N. Oculomotorius); bu sinir basıya uğradığı zaman o taraftaki pupil progressif olarak genişler tam dilate olur ve ışığa reaksiyon vermez. Bu hal daha ziyade epidural ve subdural hematomlarda görülür, temporal lobun unkusunun tentoriumun insisurasından hernie olarak 3. sinire basması sebebiyle olur. Pupil dilate olmadan biraz önce parasempatik sinirlerin stimülasyonu sebebiyle ilkin o taraf pupilinde miyozis olur, miyozisi dilatasyon takip eder. Bu bir alarm işaretidir acil cerrahiyi gerektiren bir durumdur.
    4 ve 6. kafa çifti (N. Throchlearis, N. Abducens); Travmalarda diğer sinirlere nazaran daha az zedelenir ve paralizileri 3. sinir kadar teşhis önemi taşımazlar. Gözlerin
konjuge hareketleri teşhiste önem taşır. Kortikal lezyonlarda gözler lezyona doğru devie olurlar, hastamn boyunuda ve tarafa donüktür, yani hasta lezyonuna bakar ve vücudun ilgili tarafindan da paralizi görülür. Beyin sapı lezyonlarında ise gözler lezyonun aksi tarafına doğru devie olurlar. Diğer bulularla beraber olduğu zaman lokalizasyon için önemli bir bulgudur.
    5. kafa çifti (N. Trigeminus) yaralanması; kafa kaidesi kınklarında görülür, özel bir teshis kıymeti tasımaz.
    7. nci kafa çifti (N. Facialis) yaralanması; özel bir önem taşır, Serebral menşeli olanlarda fasial paralizi yüzün yalnız alt kısmını alakadar eder (santral tip fasial paralizi) ve o taraf ekstremitelerinde de motor bozukluk görülür. Kaide kırığı sebebiyle olan fasial paraliziler periferal tip olup travmadan hemen sonra meydana gelirler. Os Petroza kırığının mevcut olduğu ve duranında yırtıl olduğu hallerde o kulaktan kan ve likor serebrospinal akar. Os Petroza kırıklarından sonra görülen fasial sinir yaralanmalarında her zaman 8. sinir yaralanması da mevcuttur. 7. ve 8. sinirlerinin travmatik lezyonlarında her zaman bir tedavi gerekmez, genellikle spontan olarak iyileşirler.
    9. 10. 11. 12. kafa çiftleri (N. Glossopharyngeal N. Vagus, N. Accessorius, N. Hypoglossus) yaralanmaları; nadir olup teşhisinde çok önem taşımazlar.
    Motor fonksiyonunun kontrolü çok önemlidir. Vücudun bir tarafındaki ekstremitelerde paralizi veya parezi devamında serebral hemisferdeki bir lezyonu düşündürür. Bilhassa paralizi sonra olmuş ise muhtemel bir hematoma delalet eder. Başlangıçta paralizi olan tarafta derin tendon refleksleri alınmaz, Babinski refleksi görülebilir. Akut bir travmadan sonra görülen Jaksonien tipte bir epilepsi muhtemel bir kanamayı işaret eder ve acil mudahale için bir alarm işaretidir.
Generalize konvulsiyonlar genellikle hematomlarda gçrülür ve anjiografik veya diğer muayene usulleriyle hematom olmadığı ispat edilmedikçe antikonvulsif veya konservatif tedaviye geçilmez. Akut ve ciddi travmalarda his bozukluğu büyük bir yer tutmamaktadır, fakat dikkatle muayenesinde daima fayda vardır.
    Deserebre rijidite; beyin sapı travmalarında görülen spontan veya ağrılı durumlarla meydana gelen ekstansor adelelerin kasılması ile karakterize bir durumdur. Hastalar komada olup pupiller eşit fakat büyüklükleri sık sık değişir. Bu durumun gayet ciddi olduğunu gösterir. Bununla beraber iyi bir bakımla düzelen hastalar mevcuttur. Aynca beyin sapında lezyonu bulunan hastalarda nobetler halinde gelen bütün ekstremiteleri alakadar eden ekstansor spazmlar görülebilir. Bunlar mezansefalonun lezyonuna işaret eder.